تغییرات ژئومورفولوژی کارون در چند سال گذشته /تصاویر

خوزنیوز/ داریوش بهمئی: رودخانه ها سیستم های دینامیکی هستند که توسط دبی اشان شکل می یابند. اکوسیستم رودخانه ای در مقابل خرابی های طبیعی مثل خشکسالی ها و رویدادهایی که منشا انسانی دارند مثل انتقال آب بین حوضه ای و یا ساختن سد ها، واکنش نشان می دهند. در واقع هر چه بیشتر جریان برای یک رودخانه تغییر کند، آن رودخانه و اکوسیستم مربوطه بیشتر تغییر خواهد کرد. بررسی مسائل و موضوعات مرتبط با رودخانه ها بر اساس جریان طبیعی رودخانه می باشد، تا جائی که رژیم جریان طبیعی یک رودخانه که شامل 5 مولفه کلیدی تغییر پذیری، اندازه، فراوانی، مدت دوام، زمان و شدت تغییرات است، به عنوان یک فاکتور مرکزی در حفظ تنوع زیستی و سلامت اکوسیستم شناخته شده است. با این وجود رودخانه کارون بزرگ، از دو شاخه اصلی کارون و دز تشکیل می شود که تحت تاثیر عملکرد سدهای موجود و رژیم آبدهی آن طبیعی نمی باشد و ژئومورفولوژی بستر رودخانه می تواند بر اثرات متقابل بین جریان و کیفیت آب جهت اختصاص به جریان زیست محیطی تاثیر مستقیم و زیادی داشته باشد. با بررسی الگوی یک رودخانه می توان شرایط کنونی و پتانسیل تغییرات احتمالی آن را در آینده بهتر درک کرد و همچنین می توان پاسخ رودخانه را نسبت به تغییرات طبیعی و یا فعالیت انسانی پیش بینی کرد. از پیامدهای انتقال آب، تغییر رژیم رودخانه و حجم آب در فصول مختلف می باشد. تغییرات کمی فوق همچنین تغییرات هیدروفیزیکی و هیدروشیمیایی آب را نیز به همراه دارد. تغییر در اکوسیستم رودخانه به علت تغییرات کمی و کیفی آب حاصل می شود و حتی در نقاط دورتر نظیر مصب رودخانه نیز ظاهر می گردد. کاهش مواد رسوبی در مصب رودخانه باعث فرسایش سواحل دریا و تغییر اکوسیستم سواحل و مصب رودخانه می گردد و کاهش سرعت آب رودخانه ها باعث تقلیل قدرت خودپالایی رودخانه می گردد. با دیدن تصاویر ماهواره ای در دوره های زمانی می توان تغییرات را در مسیر غیرمتقارن رودخانه کارون مشاهده نمود به این معنی که در الگوی رودخانه، ناهنجاری هایی به وجود آمده است. عمده این ناهنجاری ها در حد فاصل جنوب اهواز تا نزدیکی شمال دارخوین می‌باشد. در سال های اخیر با احداث سدهایی برروی دو رودخانه کارون و دز و همچنین خشکسالی های پی در پی و نیز انتقال آب از سرشاخه ها، تغییر و تحولاتی در رژیم دبی و رسوبی رودخانه کارون بوجود آمده است. این مسئله به مرور زمان برروی روند تغییرات ریخت شناسی رودخانه در دشت خوزستان اثر گذاشته است.

کارون در مقطع اهواز در سال 1386 کارون در مقطع اهواز در سال 1390 کارون در مقطع اهواز در سال 1391 کارون در مقطع اهواز در سال 1392